เดิมนายไพรัตน์ ชื่นศรี มีอาชีพเป็นครูแต่ได้ผันตัวเองมาเป็นปราชญ์เกษตร เริ่มทำงานพัฒนาการเกษตรในหมู่บ้าน ครั้งหนึ่งนักวิชาการได้นำไส้เดือนพันธุ์แอฟริกันมาให้นายไพรัตน์ทดลองเลี้ยง จำนวน 20ตัว ปรากฏว่าไส้เดือนสามารถเติบโตและขยายพันธุ์ได้เป็นอย่างดี นายไพรัตน์จึงเริ่มศึกษาวิธีการเลี้ยงไส้เดือนอย่างจริงจัง จนสามารถนำความรู้มาเผยแพร่และสร้างรายได้ให้แก่ชุมชน ไส้เดือนสามารถจำแนกตามอาหารที่กินได้สองประเภท คือ ประเภทที่กินดิน และประเภทที่กินขยะ (พันธุ์แอฟริกันและพันธุ์ขี้ตาแร่) ประเภทที่กินดินนั้นไม่เป็นประโยชน์ทางการเกษตรมากนัก แต่ประเภทที่กินขยะมีประโยชน์มากทีเดียว
การเลี้ยงไส้เดือนดิน
โดยทั่วไปไส้เดือนจะอาศัยอยู่ในดินที่ชื้นแฉะและอุดมสมบูรณ์ ดังนั้นจึงเลียนแบบธรรมชาติโดยการนำไส้เดือนดินมาเลี้ยงในถังที่มีดิน เศษอาหาร ผัก และผลไม้ต่าง ๆ หรือแม้กระทั่งเศษกระดาษที่มีความชื้นอยู่ตลอดเวลาเพื่อให้ไส้เดือนเจริญเติบโตและขยายพันธุ์ได้อย่างรวดเร็ว
วัสดุอุปกรณ์
1. ถังพลาสติก/ถังคอนกรีต
2. เศษอิฐ
3. ฟางข้าว/หญ้าแห้ง
4. ขุยมะพร้าวแช่น้ำ
5. ดินผสมปุ๋ยคอก
6. เศษผัก ผลไม้ กระดาษ
7. ตาข่าย
8. ไส้เดือนพันธุ์แอฟริกัน/พันธุ์ขี้ตาแร่
วิธีการ
1. เตรียมถังเพาะเลี้ยง (ถังพลาสติกหรือถังคอนกรีต) ให้เจาะรูใส่ท่อระบายน้ำเพื่อเก็บปุ๋ยน้ำ ตั้งไว้ในที่ร่มแสงส่องไม่ถึง
2. ที่ก้นถังใส่เศษอิฐ สูง 10 ซม. เพื่อช่วยให้ระบายน้ำได้ดีขึ้น
3. ใส่ฟางแห้งที่แช่น้ำแล้วหนาพอประมาณ ตามด้วยขุยมะพร้าวแช่น้ำ
4. นำดินผสมปุ๋ยคอกเททับลงไป แล้วปล่อยไส้เดือนลงในถังเพาะเลี้ยง
5. ใส่เศษอาหาร เศษพืชผัก ผลไม้ ให้ทั่วพื้นผิวด้านบน แต่อย่าให้หนา ใช้ตาข่ายพลาสติกคลุมฝาถังด้านบนไว้
6. เติมเศษอาหารทุก ๆ 3-4 วัน หรือเมื่อเห็นว่าอาหารหมด คอยรดน้ำให้ชุ่มอยู่เสมอไส้เดือนจะเจริญเติบโต สามารถเก็บแยกออกไปเมื่อใดก็ได้ตามต้องการ
ไส้เดือนสามารถจำหน่ายได้ในราคาประมาณ 500 บาทต่อกิโลกรัม มูลไส้เดือนสามารถเก็บไว้ใช้งานได้เหมือนปุ๋ยทั่ว ๆ ไป ปัสสาวะไส้เดือน (ส่วนของน้ำที่ไหลออกมาทางท่อด้านล่าง) สามารถใช้แทนปุ๋ยน้ำได้ และช่วยกำจัดขยะพวกเศษพืชผักและผลไม้ รวมทั้งกระดาษได้ดี ใช้เป็นต้นแบบในการกำจัดขยะของเทศบาล
เจ้าของผลงาน นายไพรัตน์ ชื่นศรี
สถานที่ติดต่อ ศูนย์การเรัยนรู้ชุมชนบ้านแสงจันทร์ 99 หมู่ 7 ตำบลสนามชัย อำเภอสตึก จังหวัดบุรีรัมย์ 31150 โทรศัพท์ 081-966-4317
ที่มา : สถาบันสร้างเสริมนวัตกรรมภูมิปัญญาเศรษฐกิจพอเพียง กรมส่งเสริมการเกษตร "นวัตกรรมภูมิปัญญาเศรษฐกิจพอเพียง องค์ความรู้ของเกษตรกรและชุมชน", 2552.
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น